-
biada13.12.201113.12.2011Szanowni Państwo!
Na jednej z kartek z życzeniami urodzinowymi przeczytałam tekst:
Raz do roku z kalendarza wyjątkowa kartka spada.
Kto o dacie tej zapomni, temu biada! Wielka biada!
I właśnie do tej biady mam zastrzeżenia, czy nie powinno być Wielkie biada. Jakoś lepiej brzmi, mogę się jednak mylić i dlatego pytam ekspertów, czy wielka biada jest formą prawidłową. Z góry dziękuję za odpowiedź.
Z poważaniem
R. Gorońska -
Funkcja
17.12.201817.12.2018Szanowna Pani Profesor,
zadałem kiedyś pytanie o etymologię słowa funkcja w znaczeniu matematycznym (odpowiedź otrzymałem 12.06.2018 r.). A czy wiadomo, skąd Leibniz wziął ów termin? Czy słowo to istniało już wtedy w języku i miało takie znaczenie ogólne jak dzisiaj? Zapytam może tak: co w takim razie w ogóle wiadomo o historii słowa funkcja?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
Gamratka 18.05.201818.05.2018Podczas oczekiwania na Państwa odpowiedź, poszperałem trochę po słownikach oraz w internecie i znalazłem dwie wersje pochodzenia określenia gamratka. Pierwsze objaśnienie znalazłem w „Etymologicznym słowniku języka polskiego” Andrzeja Bańkowskiego w haśle „Gamrat”, (tom I, s. 406-7), a drugie – tu: http://www.informacjelokalne.pl/felietony/item/3914-najwi%C4%99kszy-rozpustnik-w%C5%9Br%C3%B3d-arcybiskup%C3%B3w
Czy Pani Profesor mogłaby skomentować owe stanowiska?
Pozdrawiam
S.V.
-
generał i gienerał4.05.20144.05.2014Szanowni Państwo,
mój Dziadek, człowiek z Kresów, inaczej wymawiał literę G przy literowaniu skrótów, niż jest to dziś ogólnie przyjęte. Używał głoski ge zamiast gie. W ten sposób AGH wymawiał jako [ageha], GKS jako [gekas], a SGGW jako esgegewu. Ciekawi mnie, czy jest to jakiś archaizm lub regionalizm, a może po prostu prywatna (błędna?) maniera.
Z góry dziękuję za odpowiedź,
Bartłomiej -
gofry, lody i hot-dogi23.09.200523.09.2005W Słowniku poprawnej polszczyzny PWN słowo gofr występuje jako „gofr (nie: gofer) m IV, DB. gofra”. Sjp.pwn.pl niczego nie mówi o bierniku gofra. Ja doszedłbym do wniosku, że jako rzeczownik nieżywotny powinien w bierniku przyjąć formę mianownika, tak jak wafel (gofr jest waflem) czy młotek (też m IV). W związku z powyższym bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi: jem pyszny gofr, czy jem pysznego gofra? Jeśli poprawna jest forma gofra, to dlaczego akurat ten rzeczownik jest żywotny?
-
Harvy30.03.201630.03.2016W jaki sposób należy wymawiać angielskie imię Harvey, wymawiane jako [harwi]?
Czy tak jak Disney – i wtedy Harveyowi?
Czy tak jak np. Lenny – i wtedy Harvey'emu?
Pozdrawiam
Kamil Borek
-
Hasło i hańba9.10.20169.10.2016Zastanawiam się nad tym, dlaczego hasło pisze się przez samo h, skoro, jak stwierdził Aleksander Brückner w Słowniku etymologicznym języka polskiego, jest to rodzime polskie słowo. Ciekawi mnie też, czy hańba to polskie słowo, czy też pożyczka z czeskiego.
-
igr czy igrów?31.03.201431.03.2014Na Politechnice Śląskiej corocznie odbywają się juwenalia pod nazwą Igry. Chciałabym się dowiedzieć, jak należy odmieniać tę nazwę w dopełniaczu. Od lat funkcjonuje bowiem odmiana Igrów Politechniki Śląskiej. Jednak Wielki słownik ortograficzny PWN przy słowie igra odnotowuje wyłącznie wariant igr w liczbie mnogiej. Czy więc do tej pory powszechnie stosowana odmiana jest błędna?
-
lepak19.05.200519.05.2005W Biblii Wujka spotyka się wielokrotnie słowo lepak. Cóż ono oznacza?
-
Miękczący wpływ dawnych samogłosek
16.01.202116.01.2021W podręcznikach do gramatyki historycznej można znaleźć informację, że w języku polskim wskutek wokalizacji jerów przednich powstała samogłoska ‘e (zmiękczająca poprzedzającą spółgłoskę). Dlaczego więc z prasłowiańskich słów z jerem przednim w pozycji mocnej: *lьnъ, *lьvъ, *ocьtъ, *tьstь mamy współcześnie w polszczyźnie formy: len (zamiast lien), lew (zamiast liew), ocet (zamiast ociet), teść (zamiast cieść)? Pozdrawiam.